Bugün sizlerle Tongkat Ali’yi inceleyeceğiz.
Tongkat Ali Nedir?
Eurycoma longifolia (Tongkat Ali), Güneydoğu Asya'da (Malezya, Vietnam, Java, Sumatra, Tayland) bulunan şifalı bir bitkidir. Malezya'da yaygın olarak tongkat ali olarak adlandırılır ve genel sağlık toniği olarak fiziksel ve zihinsel enerji seviyelerinde ve genel yaşam kalitesinde iyileşme dahil olmak üzere bir dizi tıbbi özelliğe sahip olduğu iddia edilir.
Genellikle "Malezya ginsengi" olarak adlandırılan tongkat ali'nin kökleri, yaşlı bireylerin genellikle yaşla birlikte gelen azalan enerji, ruh hali ve libidoya uyum sağlamasına yardımcı olmak için bir adaptojen ve geleneksel bir "yaşlanma karşıtı" ilaç olarak kullanılır.
Modern diyet takviyelerinde tongkat ali, libido ve enerjiyi iyileştirmeye, hormonal dengeyi (kortizol/testosteron seviyeleri) geri getirmeye ve hem spor performansını hem de kilo kaybını artırmaya yönelik kullanımı amaçlanmıştır.
Tongkat Ali Nasıl Çalışır?
Tongkat ali'nin erkek cinsel gelişimi üzerindeki etkileri, öncelikle steroidojenik aktiviteye sahip olan eurycomanone'a (tongkat ali’den elde edilen bir kimyasal) atfedilir.
Eurycomanone'un anti-östrojenik etkileri olduğu gösterilmiştir. Aromataz enzimini inhibe eder ve erkeklerde sperm üretiminin birincil yeri olan testislerin leydig hücrelerinde testosteronun östrojene dönüşümünü engeller. Bu sayede testosteron artışına katkıda bulunduğu öngörülmektedir.
Tongkat Ali Ne için Kullanılır?
Tongkat ali genel olarak testosteron seviyelerindeki artışa sağladığı katkılar ile öne çıkıyor. Bunun yanında spor performansı ve psikolojik sorunları (anksiyete, stres vb.) iyileştirdiğine dair de bilgiler mevcut.
2022'de yayınlanan sistematik bir inceleme ve meta-analiz, plaseboya kıyasla tongkat ali takviyesinin testosteron üzerindeki etkilerini inceleyen toplam 9 çalışmayı inceledi. 232 katılımcı ile toplam 5 çalışma analiz edildi. 2 hafta ile 12 hafta arasında bir süre boyunca 100-600 mg lık bir dozda takviye edildiğinde (bir çalışma 6 ay sürse de) tongkat ali, testosteronda önemli bir artış yol açtı. Ancak, katılımcıların atandıkları müdahalelerden sapmaları veya rastgeleleştirme sürecinde yaşanan sorunlardan dolayı çalışmanın geçerliliği tartışılmaktadır.
Berkay Türkkan Fitness mobil uygulamasıyla antrenman ve beslenme adına ihtiyaç duyacağınız her şey cebinizde!
iPhone için App Store'dan ücretsiz indir!
Google Play'den ücretsiz indir!
Yapılan başka bir çalışmada tongkat ali kökü ekstresi (200 mg/gün) ile günlük takviyenin stres hormonu profilini (düşük kortizol; daha yüksek testosteron) ve belirli ruh hali parametrelerini (düşük gerginlik, öfke ve kafa karışıklığı) iyileştirdiğini göz önüne sermiştir.
Belirli bir ağırlık antrenmanı uygulayan genç erkeklerle ilgili iki yeni çalışmada, tongkat ali takviyesi (100 mg/gün) yağsız vücut kütlesini, 1 RM kuvvetini ve kol çevresini plaseboya kıyasla önemli ölçüde arttırdığını belirtmiştir.
Testosteron düzeyi düşük olan erkeklerde (ortalama yaş 51), tongkat ali özü (200 mg/gün) ile 1 aylık günlük takviye, serum testosteron düzeylerinde ve yaşam kalitesi parametrelerinde önemli bir iyileşme ile sonuçlanmıştır. Sağlıklı yetişkin erkeklerde (ortalama yaş 25) yapılan başka bir çalışmada, yoğun antrenman programına (8 hafta boyunca gün aşırı) eklenen 100 mg/gün tongkat ali özü; yağsız kütle, yağ kütle, maksimal kuvvet (1 RM) ve kol çevresi plasebo grubuna göre pozitif yönde değişmiştir.
Fakat özellikle spor performansı üzerine yapılan çalışmalar yetersiz kalıp çok daha fazla çalışma yapılmasına ihtiyaç vardır.
Tongkat Ali Dozajlama Nasıl Olmalıdır?
Tongkat ali tipik olarak standartlaştırılmış suda çözünür bir ekstrakt formunda oral olarak uygulanır.
Testosteron için standart tongkat ali dozu 100-600 mg/gün'dür. Cinsel sağlık ve libido için, günde 1-2 doza bölünebilen 200-400 mg'lık bir günlük doz etkili gibi görünmektedir, ancak bu doz rejimlerinden hangisinin daha etkili olup olmadığı bilinmemektedir.
İnsanlarda 200-600 mg/gün dozunun kullanıldığı araştırmalar, gastrointestinal semptomlar ve kaşıntı gibi yan etkilere dikkat çekmiştir. Aksi takdirde, yan etkiler nadir görünmektedir. Tabii ki de tongkat ali takviyesi almayı düşünen herkes önce bir sağlık uzmanına danışmalıdır.
Sonuç olarak;
Tongkat ali, diğer adıyla malezya ginsengi genel olarak düşük testosteronlu erkeklerde testosteron seviyelerini artırabileceği görülmektedir. Normal veya daha yüksek testosteron seviyelerine sahip erkeklere ise fayda sağlayıp sağlayamayacağı net olarak bilinmemektedir. Bunun yanında stres ve anksiyete seviyelerini de düşürebileceği öne sürülmüştür. Spor ve antrenman performansı konusunda olumlu sonuçları var gibi görünse de karşıt birçok araştırma mevcuttur. Net bir kanıya varılması için uygun yöntemli farklı araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Araştırmalar için sizi buraya alalım
Diyetisyen Berk Kerem Aksel
KAYNAKLAR:
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/B9780128139226000631
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/B9780123964540000539
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28259255/
- https://examine.com/supplements/tongkat-ali/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3669033/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9415500/