Kısa sürede çok hızlı alınan veya verilen kilolar beraberinde birtakım problem de getirebilir. Şüphesiz bu problemlerin başında deri sarkması veya çatlaklar geliyor. Yüksek motivasyon ile başlayan beslenme ve antrenman süreci doğru planlanmadığı takdirde moral bozucu hale gelebilir. Bunun yanında yaz aylarının gelmesiyle birlikte birçok kişinin hayali olan plaj vücudu daha da önem kazanmaya başladı. Vücut yağ oranı düşük, kaslı ve fit bir görünüm ortaya koyma hedefi olan çoğu kişi, tabiri caizse işin detaylarına inmeye odaklandı. Bu yazımızda deri kalınlığı ve deri sarkmalarının sebeplerini ve çözüm önerilerini inceleyeceğiz.
Deri Nasıl İnceltilir?
Öncelikle deri nasıl inceltilir ile başlayalım. Eminim ki çevrenizde ‘’Benim fazla kilom yok aslında, sadece genetik olarak derim kalın. Bu yüzden kaslarım belirgin değil.’’ Diyerek kendini kandıran veya gerçekten böyle olduğunu sanan birçok kişi vardır. Evet karın kasların olabilir, fakat onları görememenin tek nedeni genetik olarak derinin kalın olması değil :)
Önceki yazılarımızda deri kalınlığı hakkında detaylı bilgilere yer vermiştik. (https://berkayturkkan.com/deri-kalinligi-hakkinda-bilmeniz-gereken-her-sey) Bu yazımızda da kısaca derinin katmanlarına değinelim.
Derimiz 3 katmandan oluşmaktadır. Bunlar dış yüzeyden derine doğru Epidermis, Dermis ve Hipodermis’tir.
Epidermis; derinin gözle görebildiğimiz en dış tabakasıdır. Vücut için koruyucu bir kalkan görevindedir ve yaklaşık her 28 günde bir kendini tamamen yeniler. Epidermisin kalınlığı cinsiyet, genetik yapı, iklim koşulları gibi faktörlere bağlı olarak kişiden kişiye değişkenlik gösterir.
Dermis; epidermis ve hipodermis arasında yer alır. Cilt yapısındaki esnekliği sağlayan lifli bir doku ağıdır ve vücudu darbelere karşı koruyan katmandır. Ayrıca içinde dokunma ve ısı hissi sağlayan reseptörler, kıl kökleri, ter bezleri, lenf ve kan damarları vardır.
Hipodermis; yani subkutis tabaka. Yağ hücreleriyle dolu gevşek bir bağ dokusudur. Sinirler ve damarlar yer alır. Beslenmeye bağlı olarak kalınlığı değişen katman buradadır. Vücutta yağ depolanması subkutan dokunun kalınlaşmasına sebep olur.
Deri Altı Yağlanma
Eğer deriyi inceltmek istiyorsak, başlıca ilk hedefimiz vücut yağ oranımızı düşürmek olmalı. Buradaki en temel sorun yağ oranını düşürmeden su atımı gibi yöntemlere başvurmak. Belirli bir yağ oranının altına gelmeden ne yazık ki belirgin karın kasları veya daha parçalı bir görünüm elde etmek mümkün olmuyor.
Görselde de görüldüğü gibi farklı yağ oranına sahip kişiler vücut kompozisyonları da bir hayli farklı görünüyor. Özellikle karın kaslarını görmek isteyen bir kişi bunu %25 yağ oranı ile yapamayacağını, ilk hedefinin yağ oranını düşürmek olması gerektiğini öğrenmesi gerekiyor.
Eğer Mr.Olympia gibi bir hedefiniz yoksa doğru beslenme ve antrenman planlaması ile yağ oranını düşürüp ‘plaj vücudu’ dediğimiz parçalı bir görüntü elde edebilirsiniz.
Deri Kalınlaştıran Besinler
Bir diğer efsanemiz ise deri kalınlaştıran besinler. Tabii ki bu kadar popüler bir konuya değinmesek olmazdı. Daha fazla bilgi almak için detaylı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Eminim ki yıllar boyu süt ve süt ürünlerinin deri kalınlaştırdığı bilgisi kulağınıza gelmiştir. Fakat hiçbir besin tek başına bu gibi bir etkiye sahip değildir. Birçok kişi sırf bu yüzden süt ve süt ürünlerini tüketmeyip diyet süreçlerini kendilerine zehir edebiliyor. Yoğurt, peynir gibi birçok faydası olan süt ürünlerini tüketmeyi seven fakat deriyi kalınlaştırdığını düşünen çoğu insan bu besinleri beslenmelerinden çıkartıyor ve bunun sonucunda motivasyon kaybı yaşayıp soğuyabiliyor.
Berkay Türkkan Fitness mobil uygulamasıyla antrenman ve beslenme adına ihtiyaç duyacağınız her şey cebinizde!
iPhone için App Store'dan ücretsiz indir!
Google Play'den ücretsiz indir!
Bazı yarışmacılar yarışma hazırlığındayken süt ürünlerine yer vermemek gibi birtakım planlar yapabilirler. Fakat bu hazırlıklar çok katıdır ve normal bir bireyin uygulayabileceği şeyler değildir. Bu yüzden tekrarlamak gerekirse; eğer yarışmacı değilseniz, estetik bir görünüm ve sağlık için bu sporu yapıyorsanız bu tip katı planlamalar yapmanıza hiç gerek yok.
Derimizi inceltmek istiyorsak temel mantığımız belirli bir yağ oranı altına düşmek olmalı. Bu noktada ise dengeli ve sağlıklı bir beslenme planının önemi ortaya çıkıyor. Kişiye uygun miktarda kalori ve makro hesaplanıp, hayatına uygun bir şekilde entegre ederek uygun bir süreç geçirmek ana hedef. Bunun yanında eğer vücutta ödem varsa ödemi atmak da önemli bir nokta.
Deri sarkması neden olur?
Deri sarkması, derinin elastikiyetinin azalması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Genellikle yaşlanma süreciyle ilişkilendirilse de deri sarkmasının birkaç farklı nedeni vardır. Yaşlanma, genetik faktörler, hormonal değişiklikler, hızlı kilo kaybı, güneş hasarı, sigara içmek ve yetersiz beslenme deri sarkmasının ana nedenleri arasında yer alır.
Yaşlanma süreci deri elastikiyetini azaltır ve kolajen ile elastin üretiminde azalmaya neden olur. Bu durum, derinin sıkı ve genç görünümünü kaybetmesine ve sarkmasına yol açar. Ayrıca, bazı insanlar genetik olarak deri sarkması açısından daha yatkındır. Ailede deri sarkması sorunu olan bireyler, bu durumu daha fazla yaşama eğilimindedir.
Hormonal değişiklikler de deri sarkmasına katkıda bulunabilir. Özellikle menopoz döneminde, hormon seviyelerindeki değişiklikler deri elastikiyetinin azalmasına ve sarkmaya neden olabilir. Östrojen seviyelerindeki düşüş, ciltteki kolajen üretimini etkileyebilir.
Hızlı kilo kaybı da deri sarkmasına yol açabilir. Ani ve büyük miktarda kilo kaybı, derinin esnekliğini geri kazanma sürecine ayak uyduramamasına neden olabilir. Bu durumda deri, vücut şekline uyum sağlayamayabilir ve sarkabilir.
Uzun süreli güneş maruziyeti, derideki kollajen ve elastik liflerin hasar görmesine yol açabilir. Güneşin zararlı UV ışınları, derinin elastikiyetini azaltabilir ve deri sarkmasının ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir.
Sigara içmek, deri sarkmasına neden olan diğer bir faktördür. Sigara içmek, cildin oksijen ve besin maddelerine ulaşmasını engeller ve kolajen üretimini azaltır. Bu da deri sarkmasına katkıda bulunur.
Deri sarkması nasıl önlenebilir?
Dengeli ve besleyici bir diyet, deri sağlığını korumak için önemlidir. Protein, C vitamini, E vitamini ve antioksidanlar gibi besin maddeleri, derinin elastikiyetini ve kolajen üretimini destekler.
Egzersiz yapmak, cildin sağlığını desteklemek için önemlidir. Kuvvet antrenmanları ve direnç egzersizleri, kas hacmini artırır ve deriye destek sağlar. Aerobik egzersizler ise kan dolaşımını iyileştirir ve cildin beslenmesine yardımcı olur. Haftada en az 3-4 gün düzenli egzersiz yapmak, deri elastikiyetini korumada yardımcı olabilir.
Uzun süreli güneş maruziyeti, deri sarkması riskini artırır. Güneşin zararlı UV ışınları, kolajen liflerini zayıflatabilir ve derinin elastikiyetini azaltabilir. Bu yüzden güneş koruyucu ürünler kullanmak faydalı olabilir.
Sigara içmek, cilt sağlığı üzerinde olumsuz etkilere sahiptir. Sigara, derinin oksijen ve besin maddelerine ulaşmasını engeller ve kolajen üretimini azaltır.
Bu da deri sarkması ve kırışıklıkların oluşmasına katkıda bulunur. Sigarayı bırakmak, derinin sağlığını korumak için atılabilecek en önemli adımlardan biridir.
Cildin nem dengesini korumak, derinin elastikiyetini sağlamak için önemlidir. Günlük gerekli su miktarını karşılamak önemli. Kabaca kilogram başına 0.03lt su tüketimi yapılmalıdır.
Diyetisyen Berk Kerem Aksel
Kaynaklar:
- https://www.webmd.com/diet/what-is-visceral-fat#1
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17667865/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25682064/
- https://www.healthline.com/health/layers-of-skin#The-takeaway
- https://jag.journalagent.com/eamr/pdfs/OTD_29_SUP_2_89_93.pdf
- https://jag.journalagent.com/goj/pdfs/GOJ_6_3_1436_1489.pdf#page=18
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33037252/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30740672/